NAVENDA NÛÇEYAN
Dîtina Rêber Apo pir giran bûha ye û ne dîtineke ji rêzê ye. Pir hevalên me yên ku bi qehremantî şehîd ketin bi hesreta ku Rêber Apo bibînin.
Di vê derheqê de Rêber Apo dibêje pir hevalên minên leheng şehîd ketin ne tenê bi hesreta min heta bi hesreta dîtina wêneyê min bûn. Lê bi hemû hezkirin û girêdan û baweriya xwe bi min xwe beşdar kirin heyanî mirinê. Ji ber vê divê ku hûn qîmet û wateyî bidin van hevdîtina û hûn sozê xwe pêkbînin. Rêber Apo kiribû biryar heyanî ku hevalên ku biçin saha şer, min nebînin bila neçin. Yanî her komek ku derbasî çiya bibûya, divê ku Rêbertî wan bidîta û li cem wan diyalog bikira. Hem jî ji bo ku wan binasiya.
Ez jî wek takekes min sê car Rêbertî dîtîbû. Ev ji bo min bûye wek deynekî ku ez divê bidim. Hevdîtina bi Rêbertî re weke perwerdeyekê ku mirov çend salan bibîne. Ji xwe cara yekem ji bo min weke xewnekê bû.
Di sala 1993’an de Rêber Apo li Şamê bû ez jî li Cizîrê bajarê Amûdê li gûndan min tev komekê xebatî gel dikir şevekê min dît rêveberiya gundan ji min re xeber şand û got bila hevala Leyla zû were ez jî hatim min got qey ezê herim çiyan ji min re gotin tuyê biçî ji bo hevdîtina Rêber Apo, ez matmayî mam û min bawer nekir min got qey ez xewn dibînim.
Min wê şevê qet xew nekir ji kelecana min ji xwe re digot gelo Rêbertî çawa ye û ezê çawa pêre bipeyvîm. Şeva min her di nava van pirsan de qediya û sibehê em bi rê ketin çûn bajarê Qamişlo. Ji wir em bi trênê çûn Şamê. Em komek bûn hemû hevalên xebatê bûn û Rêbertî kom xwestibû ji hemû herêman ji bo rewşa rêxistinî û ya gel bi zanibe. Em hemû amede bûn û Rêbetî hete ber derî em hemû rabûn ser xwe, min ji xwe re digot, ya rebî ev xewna min çiqasî dirêj bû min li Rêbertî dinêrî û li wêneyê wî yê li malê daliqandî bû dinêrî. Her min berê xwe dabû Rêbetî û min lê temaşe dikir û min dixwest ez baş binasim. Min serma xweribû û berî ku Rêbertî hat hîç deng ji min nehat. Cara dûyemîn di dîtina Rêbetiyê de em ji perwerdê derketibûn, em 40 hevalên jin bûn û ji her deverê heval hatibûn ji bo perwerdê. Rêber Apo venêhêrîna me dikir û di derheqê me de agahî digirt. Perwerdeya me di dawiya 1994 û 93`an de bû, 6 mehan berdewam kir. Dema ku em çûn cem Rêbertî serê Adarê bû. Pirtûka Rêbertî ye ya Çawa Bijîn nû hatibû çapkirin. Herî zêde gotûbêjên me li ser wê pirtûkê bû. Emê derbasî çiya bibûna me sozên xwe da, xatir xwest û em bi rêketin.
Cara dawî bû, piştî konferansa me yê jin ê eyaleta Cizirê bû. Ji ber sedemê rê em derbasî çiyan nebûn û vê carê emê derbasî çiyê bibin lê her du rêveberiya Cizîrê di nîşeya min de nivîsandibûn ku ezê li cem Rêbertiyê perwerdê bibinim. Ji ber ku keça mama min hevala Şirîn şehîd ketibû û hevala min a zarokatiyê bû. Ji ber vê dixwestin ku ez perwerdeyekê bibînim û paşê werim çiya û min jî di xwest ez kêliyekê beriya din xwe bigîhinim çiyan.
Dema ku em gihiştin cem Rêbertiyê, gava ku ez rabûm û min xwest xwe bidim nasîn. Hema Rêbetî ji min pirsî ma cara din tu dê neçûbûya çiyan? Min got belê Serokê min got çima neçûyî? min got hevalê … me derbas nekir û got rê tune ye. Rêbertî got ev zihniyeta zilam e, ji ber şerê başur gotine hevalên jin bila niha necin. Jixwe ew heval jî li kêleka Wî bû, destê xwe li nava pişta wî da û got, vê carê wê di bin venêhirîna min de biçin tu kes nikari wan rawestîne. Welê me xatir xwest û em bi rêketin. Jixwe di serî de gava ku notê me girte destê xwe got, ên ku dê li cem me perwerde bibîninin kî/ê ne bila rabin ser xwe. Min dengê xwe nekir hinek heval rabûn jixwe navê min jî hebû. Hevala ku li kêleka min got, ew dixweze biçe çiyan, min dît hema Rêbertî li min zivirî û got, çiya ma qey hinek naxwazin li cem me perwerde bibinin? Min got qey xwîna min zûhabû û ez matmayî mam paş min dît keniya û got nexwe dixwezin ji demekî zûtir xwe bigihînin çiyayên azad, bila biçin em ji wan re serkeftinê dixwezin. Paşê min dît ku xwîn bi min ve hat, me xatir xwest û ji ber ji Rêbertî xatir xwestinê ez pir xemgîn bûm.
Bi rastî sê caran dîtina Rêbertî ji bo min bû hêzeke mezin û hin jî gotin û tehlîlatên Rêbertî di hiş û guhê min de ye û heyanî ez şehîd jî bibim wê welê bimîne. Ez pir tiştan fêr bûm û ew deynekî mezin ê li ser milê min e û ez ê pêkbînim.
Leyla Amûdê
