Li Colemêrgî  bi navê operasyonê Gûndê tê koçber kirin.Askeri operasyonlar adı altında Hakkari’de köylüler göçe zorlanıyor

Li Colemêrgê ji ber operasyonên leşkerî gundî neçar dimînin koç bikin. Li gundê Şumunîsê yê girêdayî navenda Colemêrgê û 150 mal lê hene, niha 18 mal lê mane. Keyayê berê yê gund Riza Alpsar got ku êdî mirov tu huzûrê li gund nabînin û ji ber vê ber bi bajêr ve koç dikin. Alpsar ev tişt gotin: “Tu derfet û keysên gel tune ne ku bazirganiyê bikin. Di dest me de tekane derfet sewalvanî ye. 150 mal li gund hebûn niha 18 mal mane. Em zivistanê zaf zehmetiyan dikişînin. Havînan bi hinceta ewlehiyê riyên me tên girtin, zivistanê jî ji ber berfê tê girtin. Berê zivistanan riyên me zû dihatin vekirin, lê di demên dawî de pir guh nadin vê yekê. Ji ber vê êdî mirovên me naxwazin li gundan bimînin.”

Aydin Alpsarê ku rêwiyan dibe gund û tîne wiha got: “Dema rê hatin girtin riya me ya 35 kîlometre bû 160 kîlometre. Buhayê sotemeniyê sê qatan zêde bû. Ji ber vê lêçûnên gundiyan zêde bû. Ji ber vê êdî gundî ji gund direvin. Gundiyên naxwazin her roj evqasî rê bimeşin û evqasî mesref bikin berê xwe didin navenda bajêr û gund vala dibin.”

Azîz Kaya yê li mezrika Orîte ya gundê Kotranîsê ew hevjîna xwe tenê dijîn, got ku dema ew karê xwe xelas dike û keys hebe êvaran diçe cem xizmên xwe yên li gundê Şumînîsê yê 4 kîlometreyan dûrî wan e. Kaya ev tişt gotin: “Li herêma Berwarê 8 gund û mezrikên me hene. Ji ber em xizmên hev in em girêdayî hev in. Lê şert û mercên me yên jiyanê hatine tengkirin. Dewlet li herêmê bi çewisînî bi ser me de tê û bi çewisandineke derûnî hewl dide me ji hev biqetîne. Li vê herêmê hemû riyên me tên girtin. Hema bêje her meh operasyon hene. Ji ber operasyon, zext û zorî û avêtinên ser malan gundiyên malên xwe nû çêkiribûn, yên erdên wan hebûn hemû her tiştên xwe hiştin û çûn.”

Hakkari’ye bağlı köyler, askeri operasyon adı altında ve sokağa çıkma yasaklarından kaynaklı göçe zorlanıyor. Merkeze bağlı 150 haneli Kaymaklı (Şumunis) köyü yıl içerisinde 18 haneye düştü. Köyün eski muhtarları Rıza Alpsar, insanların artık köyde huzur bulamadığı için kentlere göç ettiğini söyledi. Alpsar, “Halkımızın herhangi bir ticaret yapma imkanı yok. Elimizdeki tek imkan hayvancılık. 150 olan hane sayımız 18’e düştü. Kışın burada çok büyük zorluklar çekiyoruz. Yazın yolarımız güvenlik nedeniyle kapatılır, kışın ise kar nedeniyle kapanır. Eskiden kışın yolarımız erken açılırdı ,ama son yılarda fazla önemsemiyorlar. O yüzden artık insanlarımız köylerde kalmaya çekiniyor” dedi.

Köye servis çektiğini ve zorlaşan koşullara dikkat çeken Aydın Alpsar de, “Yoları kapatılınca köy ile kent arasında olan 35 kilometrelik yolumuz 160 kilometreye çıktı. Yakıt giderleri üç katına çıktı. Bunun sonucunda köylülerimizin hem yol mesafesi arttı hem de yola harcadığı bedel arttı. Bu nedenle artık köylülerimiz köyden uzaklaştı. Her gün saatlerce yol gelmek istemeyen köylüler yol masraflarını da karşılayacak güçte olmayınca artık kent merkezlerine taşınmayı daha uygun buldular ve köyleri boşaltılar” diye konuştu.

Ördekli (Kotranis) Köyüne bağlı Doğanca (Orîte) mezrasında eşi ile tek başlarına kalan Aziz Kaya ise, imkan buldukça akşamları işlerini bitirdikten sora 4 kilometre uzaklıktaki Kaymakli (Şumunis) köyündeki diğer akrabalarının yanına geldiğini söyledi. Kaya, sözlerini şöyle tamamladı: “Berwar bölgesinde 8 köyümüz ve mezramız var. Bizler akrabalık bağları olarak birbirimize çok bağlıyız. Ama yaşam şartlarımız daraltılmış. Devlet bu bölgede bizim üzerimize büyük bir psikolojik baskı kurarak bizleri birbirimizden koparıyor. Bu bölgede yolarımız tamamen kapatılıyor. Her ay mutlaka bir operasyonla uyanıyoruz. Yapılan baskı ve operasyonlardan dolayı köyde ev yapan, arazisi olan imkanları olan köylülerimiz her şeylerini bırakarak gittiler.”