“Pevçûnên li herêma Idlibê diqewimin planên gelek dewletan ji nêz ve bandor dike. Artêşa Sûriyeyê bi piştgiriya artêşa Rûsyayê re li vê herêmê derbeyên mezin li komên çete dixe. Her wiha ev komên çete yên ji hêla dewlata tirk ve tên piştgirîkirin ji niha ve gelek herêm winda kirin. Ev binketin herî zêde bi dewleta tirk dide windakirin. Lewma Erdogan û rêvebiriya wî ketine nav hewildanên xwe ji vê rewşa kambax çawa rizgar bikin. Çûyîna Erdogan a Moskovê jî bi vê hincetê bû.
Serok Dewletê Rûsyayê Vlademîr Pûtîn çar rojan bersiv neda telefonê Erdogan. Herî dawî Pûtîn, li şûna telefonê xwest rû bi rû bi Erdogan re biaxive. Lê wek di cihê û şêwazê hevdîtinê de jî hat dîtin ku ev hevdîtin li şûna bi Erdogan bide qezenckirin bi wî da windakirin.
Pûtîn şûna Erdogan vexwîne qesra Kremlîn wî dawetî fûara çekên hewayî kir. Pêşengaha ku li balafirgeha Jukovskiy ya bajarê Moskovê hat derbaskirin, Erdogan wek yekem serokê dewletek endamê NATO’yê beşdarî vê fuara çekên hewayî yên dewleta Rûsyayê dibe.
Beriya pêşengehê bi tu awayî Pûtîn bersiv ne dida telefonê Erdogan û ne dixwest bi wî re biaxive. Rêvebiriya Moskovê hatina Erdogan rastî pêşengahê anî û xwest bi vê ve balê bikişînin ser pêşengehê jî. Di vê mijarê de mirov dikare bêje Erdogan bû amûrekî baş.
Serdana Erdogan a Moskovê di atmosferekî wisa de pêk hat. Ev hevdîtina ku ji hêla gelek aliyan ve dihat şopandin mirov dikare bêje ne di asta ku dihat xwestin de derbas bû.
Piştî hevdîtinê li herêma Idlibê êrîşên artêşa Sûriyeyê bi hamû girîngiya xwe berdewam dike. Ev jî dide diyar kirin ku Erdogan ji Moskovê di vê hevdîtina xwe ya mecbûrî de dest vala ziviriye.
Piştî hevdîtinê li herêma Idlibê pevçûn hîn xurttir bûn. Li hemberî van pevçûnên ku ji hêla dewleta tirk ve tên koordînekirin artêşa rejîma Sûriyeyê bi pişgiriya Rûsyayê ve ne çete tenê hin nokteyên artêşa tirk jî bêbandor kirin. Di vê rewşa wisa aloz de her çiqas Pûtîn di derbarê hevdîtina xwe ya bi Erdogan re got; “Di mijara hin gavên hevbeş de me li hev kir.” Lê ev mijarên ku wan li hev kirine çi ne û wê di çi astê de pêk were hîn ne diyar e. Tişta diyar rewe ku li herêmê êdî dewleta tirk bandora xwe winda kiriye û ne di rewşek bi tena serê xwe bikaribe biryarekî bide de ye. Rêvebiriya Moskov û Sûiryeyê jî di ferqa vê yekê de ne. Dewleta tirk di halê heyî de nikare xwe paş ve jî bikişîne. Lê nikare binketinê jî qebûl bike. Lê di rastiyê de êdî li herêmê hemû giraniya xwe winda kiriye.
Rûsya di ferqa vê de ye. Lewma di mijara gavên bi Tirkiyeyê re diavêjin û nîqaşên bi wan re didin meşandin wisa hêdî û sist devdigerin. Ew jî di wê zanebûnê de ne ku pêşveçûna rejîmê ne bi komên çete tenê bi dewlata tirk jî mezin dide windakirin.
Ji ber vê yekê pêşveçûnên li herêma Idlibê diqewimin ji pevçûnên di navbera rejîm û komên çete zêdetir mijarek gelek hêzên mezin ji nêz ve eleqedar dike ye. Ev mijara wisa girîng beriya her tiştî ji bo dewleta tirk û Rûsyayê mijara mayîn û nemayînê ye. Ger komên çete û dewleta tirk li vê herêmê winda bikin wê dawî li hebûna xwe bînin. Di heman demê de ger rejîm û Rûsya di vî şerî de bi ser nekevin wê hem pêşî li perçekirina Sûriyeyê bê vekirin, hem jî dawî li hebûna Rûsyayê ya li vê herêmê bê. Ji ber vê yekê ev pevçûnên li herêmê diqewimin pir girîng û hêjaye ku mirov ji nêz ve bişopîne.
Di halê heyî de wisa diyar e ku şens di aliyê rejîm û Rûsyayê de ye. Lê em ji bîr nekin ku Rûsya ne hêzekî wisa qedera xwe tenê bi şens ve girêbide. Ji ber vê yekê li herêmê siyaseta ku dide meşandin di asta hêzên dijberî xwe vala derxe de ye. Erdogan di vê hevdîtina xwe ya bi Pûtîn re ev dît.”
ÇAVKANÎ: e-rojname – Êrîş Qoser
