NAVENDA NÛÇEYAN – Bi rasthatina 6’emîn salvegera Fermana 73’an a bi destê çeteyên DAÎŞ2ê li ser civaka Êzidî hate kirin, Saziya Mablatên Şehîdan a Şengalê daxuyaniyek da. Di daxuyaniyê de bal kişandin ser hovîtiya çeteyên DAÎŞ’ê ya li ber çavê mirovahî û cîchanê bi ser Êzidiyan hat û bêdengiya hêzên navneteweyî ya li ber vê karesatê jî şermezar kirin. Malbata Şehîdan got: “Bersiva herî baş a fermanê bihêzkirina Şengala xweser e.”
‘BI FERMANÊ XWESTIN ME JI DÎROKÊ TINE BIKIN’
Daxuyaniya Malbatên Şehîdan wiha ye:
“Ji aliye DAIŞ’ê ve di 3’ê Tebaxa 2014’an de li Şengalê dijî civaka me ya Êzidî komkujiek der mirovahî pêk hat. Di salvegera 6’an fermana li ser Şengalê ku pêk hat em hemû qurbaniyên vê komkujiyê her wiha cangoriyên ku canê xwe feda kirin û rê li ber komkujiyek mezintir girtin, bibîr tinîn û bejna xwe li hember wan ditewînîn.
Di vê fermana ku li ser civaka me pêk hat, bi hezaran Êzidî hatin qetilkirin, bi hezaran jinên Êzidî di bazêrên koleyan de hatin firotin û hîna aqûbeta gelek Êzidiyên me ne diyarin. Li dijî civaka me ya Êzidiyan ji dema Osmaniyan heta niha gelek car qirkirin û ferman hatiye pêk anîndin. Fermana 73’an a dema 3’yê Tebaxa 2014’ an de ji aliyê hovitiya DAÎŞ ve xwestin carek din vê civakê qir bikin, belav bikin û hewildan ku Êzidiyan ji rûpelên dîrokê derînîn.
Dîroka Êzidiyan ku di heman demê de hebûna berxwedaniya çandî ya rûmetê ye wek dîroka fermanê jî di nav rûpelên demê de cihê xwe girt. Hemû fermanên ku li dijî Êzidiyan pêkhatiye aliyek de xwestin tine bikin, qir bikin, aliyê din jî bi teslîm girtina vî gelî û bi îxaneta li hember gelê xwe re xwestin şêwazek mirinê ya demdirêj li ser vê civakê ferzbikin.
‘KOMKUJIYEKE HERÎ MEZIN KETE DÎROKÊ’
Di encama êrîşên DAÎŞ’ê ya sala 2014’an hêzên PDK’ê ku wê demê ji parastina Êzidiyan berpirsyar bû, bê ku gelê me biparêzin pişta xwe dan civaka me û Şengal terikandin. Ev xiyanet hişt ku bi hezaran gelê me di vê êrîşê de rû bi rûyê kuştin, talan û komkujiyan bimîne. Bi hezeran hatin qetilkirin, dest danîn ser jinan û wek xanîmet ji xwere birin û di bazaran de firotin. Bi hezaran Êzidî neçarî koçberîyê bû. Bi sedan Êzidî hatin qetilkirin û di gorên komî de hatin veşartin. Ev ferman wek komkujiyek herî mezin derbasî rûpelên dîrokê bû. Li dijî civaka me ya Êzidî bi komkujî û fermanan dixwazin bi darê zorê ji çand, ol û baweriya xwe dur bixin û bi polîtîkaya koçberkirinê jî dixwazin vê çandê tine bikin.
‘YPG, YPJ, HPG Û YJA STAR GELÊ ME JI QIRKIRINÊ RIZGAR KIR’
Di her demê dîrokê de ji aliyê gelek hêzên desthilatdar û împaratoran ve ji ber bawerî û çanda xwe civaka me 73 caran fermanan li ser pêk hatin. Lê rûxmî vêyekê bê ku ji pîvanên xwe tawîzan bide çand û hebûna xwe heya roja me ya îro domandiye. Dema ku sala 2014’an meha pûşperê ji aliyê DAÎŞ’ê Mûsil hat dorpeç kirin û hat valakirin, piştre di 3’yê Tebaxa 2014’an de berê xwe dane Şengalê û derbasî êrîşekî mezin bûn. Ruxmî ji ser vê qirkirinê re 6 sal derbas bûye, lê cardin aqûbeta bi hezeran Êzidiyan ne diyar e û bi sedan jinên Êzidî, zarok di deste DAÎŞ’ê de ye. Di vê êrîşê de hêzên YPG’ê bi hewara civaka me gihaştin û korîdora mirovî vekirin. Di vê korîdorê de jiyana bi hezaran Êzidî hat xilaskirin. Her wiha bi destwerdana hêzên HPG’ê û YJA STAR’ê jî gelê me ji qirkirinek bê hempa hatin rizgarkirin û bi sedan şehîd hat dayîn.
JI BO PARASTINA HEBÛN Û RÛMETÊ ÇIYA MESKEN IN
Civaka me ya Êzidî ji ber gelek car rastî qirkirin û êrîşan tên berê xwe didin çiya û di çiyan de bergiriya xwe dikin. Ji bo parastina hebûn û rûmeta xwe çiya ji bo civaka me cihê herî ewle yê parastinê ye. Lewma bi hezaran Êzidî di van êrîşan de berê xwe dane çiya û li wêderê parastina xwe kirin.
‘BI FIKIR Û RAMANÊ RÊBER APO CIVAK JI NÛ VE HATE HUNANDIN’
Bêguman piştî ku Şingal ji dest DAÎŞ hat rizgar kirin, pêlên ji nû ve avabûnê destpê kir. Bi fikr û ramanê Rêber Apo re ev civak ji nû ve hat hunandin. Ji bo civaka me xwe rêxistin bike li her cihekî xebat destpê kir. Ev 6 sal in birînê civaka me tê pêçan û ji zilma DAÎŞ tol tê girtin.
‘DI VÊ FERMANÊ DE RUHEKÎ BERXWEDANÊ YA MOHRA XWE LI DÎROK DA DERKET HOLÊ’
Di vê fermanê de çawa ku bi hezaran Êzidî hatin qetilkirin û hovîtiyek mezin pêk hat, heman deme şervanên azadiyê û zarokên civaka me ya Êzîdî bergiriya gelê xwe kirin û bê tirs, bi wêrekiyek mezin ser dijmin de çûn. Lewma ruhek berxwedanê ku mora xwe li dîrokê bixe derket holê. Li ser vî esasî di parastina Şingalê de hemû şervanên ku canê xwe feda kirin û bûn sembola azadiyê bibîrtînîn û em soz şopandina rêya wan dikin.”
