NAVENDA NÛÇEYAN –
Ne tenê meha adarê meha qehremaniyê ye ,di dîroka pkkê de her meh meha qehremanî û fedayîbûnê ye. Hatina biharê di zimanê gelan de xwedî wateyên cuda ye. Ji bo Kurdan 21’ê Adarê ku sembola serhildana li dijî zilmê ye, di heman demê de dibe roja Newrozê weke roja “yên ku laşê xwe dene ber agirê azadiyê “. Di van rojan de keç û xortên ku bûne Newroz bi taybetî weke mîrasên berxwedanê gelê Kurd tên bibîranîn û dibin sedemeke têkoşînê
Mazlum Dogan, di sala 1955an de li gundê Teman navçeya Depa Xarpêtê hate dinê. Piştî ku dibistana mamosteyan ya Balikesirê qedand, di sala 1974ê de li Zanîngeha Hacettepeyê xwe di Beşa Aboriyê de qeyd kir. Di dawiya salên 1976an de dibistanê terikand û di nava endamên sereke yên yekemîn ên PKKê de cîh girt. Di 30yê îlona sala 1979an de piştî ku hate binçavkirin hate girtin
Mazlum Dogan di sala 1982ê de di roja Newrozê de li zîndana Amedê bi 3 darikên şixatê Newroz pîroz kir û ji bo protestokirina kirinên dewleta faşîst xwe feda kir. Li girtîgeha leşkerî ya Amedê, di 21ê adara sala 1982an de bi qêrîna berxwedan jiyane qêriya û bedena xwe da ber agir û ji bo tevgera apocî û gelê kurdistanî bû sembola çanda berxwedanê ku roja newrozê bi hembêzkirina egir pîroz dike ,piştî mezlum dogan êdî çanda berxwedaniyê hîn zêdertir bû ,eger em behsa sembolên berxwedanê û şehîdên meha newrozê bikn pêwîste em behsa şehîd zekiya alkan jî bikin.
Zekiye Alkan a ku bûye Newroz yek ji wan mîrasên berxwedaniyê ye , bi qasî kûrahiya wateya gotina “Eger azadî hêsan bûya Zekiye xwe neşewitand” Zekiye Alkan di sala 1970 de hatiye dinê. Dema ku li Fakulteya Tibê ya Zanîngeha Dîcleyê ya Amedê dixwend, têkoşîna azadiyê ya gelê Kurd ku geş bibû bala wî kişand.
Dema gelê Kurdistanê bi pêşengiya jinan serîhildan, li Nisêbînê. Di heman demê de di bin pêşengiya jinan de ji bo bidestxistina mafên gel û rawestandina çewisandina gelê Kurd li ber xwe da. Nisêbîna ku piştî 13 endamên PKK’ê ji aliyê jinan ve hatin definkirin , di dilê welatiyan de cih girt. Zekiye Alkan ku bi rojan bi vî ruhê serhildanê xew neket çavên wê , di lêgerînê de kûr bû û çewisandin qebûl nekir. di wê dema ku li amedê dixwend li Zindana Amedê di sala 1982’an de Mazlum Dogan bi 3 çîtan Newroz pîroz kir. Beriya çalakiya xwe hemû pereyên di bêrîka xwe de digire û dişewitîne dema ku li Parka Trafîkê bi hevalên xwe re li ser masê rûniştiye. Jê dipirsin, tu çi dikin, bersiv dide : “Ez Newroza xwe pîroz dikim?” “Newroz bi pêxistina agir tê pîrozkirin.
Zekiye ya ku xwest bi beden û dilê xwe bersivê bide serhildanên jinan ên li Nisêbînê, di 21’ê Adara 1990’an de li ser sûrên dîrokî yên Amedê derket û bedena xwe da ber agir. li Amedê bû lehenga hemû gelê kurd, Piştî ku çalakiya xwe pêk tîne, pir zû li her derê belav dibe, tê bihîstin. Êdî her kes Zekiye weke jineke Kurd a azadîxwaz nas dike. Êdî her kes ji jineke leheng li ser rêça Mezlum Dogan meşiya ye bandor dibe ‘Zekiye alkan nîşan da ku azadî ne hêsan e’. Çalakiya Zekiye Alkan bandorek mezin li jinên kurd kir û diyar kir ku di rêxistinbûna jinan de qonaxeke nû hatiye destpêkirin. Rêberê Apo ji bo vê çalaşiyê got: “Çalakiya Zekiye Alkan a ku di Newrozê de bi bilindkirina agirê azadiyê bedena xwe da ber agir, sembola azadiyê ye û ne hêsan e. Piştî salan Sema Yûce di Newrozê de di zindanê de bedena xwe da ber agir, sema yuce Zekiye Alkan wekî çavkaniya azweriya xwe ya azadiyê nîşan da û got, “Zekiye alkan pîrika min e. Zekiye bencê min birîye .” Sema Yüce di nivîsek xwe de diyar dike ku du aliyên mirov hene. Yek tarî ye û yê din ronî ye. Dema ku aliyê wê yê tarî weke qelsiyên mirovî yên ku di nameya xwe de aniye ziman dihesibîne, tîne ziman ku aliyê wê yê ronî jî Zekiye Alkan e newroz bi lastîkan nayê pîroz kirin bi can tê pîroz kirin.
Rahşan Demîrel a 17 salî bersiva gotinên desthilatdarên televîzyonê yên ku gefa “Newroz qedexe ye, şewitandina lastîkan qedexe ye” bi laşê xwe ket agirê serhildanê: “Ez bi xwe Newrozê dikim. Divê ez bersivê bidim Cizîr, Mêrdîn û Nisêbînê, li min xwedî derbikevin, ez ji Îsmet Sezgîn re radigihînim ku wê Newroz bê pîrozkirin… Bi lastîkan nebe jî wê bi canê me pîroz be!
